De meeste mensen kennen stress als een ongezonde factor in ons huidige dagelijkse leven. Er zitten echter meer kanten aan stress. Zo kan stress soms ook heel nuttig zijn. In de mooie MAX Masterclass over stress van hoogleraar neuropsychologie Erik Scherder kwamen alle aspecten aan bod. In dit nieuwsartikel vatten wij de inhoud voor u samen. Daarnaast geven wij tips om de negatieve gevolgen van chronische stress en traumatische ervaringen te beperken voor medewerkers in uw bedrijf of organisatie.

Wat gebeurt er in het lichaam bij stress?

Het systeem in ons lichaam en brein dat in actie komt bij stress, is een prachtig systeem. Bij stress door gevaar, angst of andere oorzaken maakt het lichaam (nor)adrenaline aan. Dit prikkelt de hypothalamus, een gebied in de hersenen. Op zijn beurt zet die de bijnieren aan de slag om cortisol aan te maken. Cortisol prikkelt de hippocampus, waardoor uiteindelijk de hypothalamus weer wordt afgeremd. Zo houdt ons lichaam controle over het interne stress-systeem.

Positieve effecten van stress

Dit controlesysteem stelt ons in staat om goed te functioneren, ook als we bang zijn, gewond of in gevaar. Het zorgt ervoor dat we in actie kunnen komen als we in gevaar zijn (wegrennen of terugvechten), of in een zeer onverwachte situatie toch moeten presteren. Bij een ongeluk kan het op deze manier ook de pijn onderdrukken tot we onszelf in veiligheid hebben gebracht. Vanuit de evolutie was dit systeem heel nuttig voor ons overleven. Al bij de eerste vissen werkt de stress-cyclus zo. In het programma komt over dit onderwerp ook professor Witte Hoogendijk aan het woord, expert op het gebied van stress in Nederland.

Hedendaagse mens en chronische stress

Helaas werkt het systeem ook tegen ons in ons huidige leven. Voor een overvolle inbox of veel eisende manager kun je niet vluchten, dus die hoge hartslag en beter doorbloede spieren helpen je niet. Daar komt bij dat cortisol prima is wanneer het kortdurend in je lichaam is. Wanneer je dit hormoon elke dag aanmaakt, gaat de hippocampus steeds slechter functioneren. Hierdoor remt hij de hypothalamus steeds slechter en belanden mensen in een vicieuze neerwaartse spiraal. Hierdoor ervaren ze meer angsten en negatieve emoties en kost alles steeds meer energie.

Door de cortisol heeft ook de frontal lobe te lijden. Daar zitten onze cognitieve functies. Het is dus volkomen logisch dat mensen, met chronisch te veel stress, aangeven dat ze hun werk minder goed kunnen doen:

• Minder kunnen onthouden
• Hun werk minder goed uitvoeren
• Zich slechter kunnen concentreren

Chronische stress oplossen

Als werkgever is het van belang om de chronische stress die werknemers ervaren te verlagen. Op de lange termijn vertaalt zich dat vaak tot verzuim vanwege een burn-out, of aanverwante klachten. De oplossing is even simpel als ongebruikelijk in veel bedrijven. Bouw meer rust in voor medewerkers en stimuleer bewegen. Het is prima om af en toe uit het raam te staren, even door de gang te lopen enz. Korte rustmomenten inbouwen en de structurele werkdruk verlagen helpt medewerkers om de rest van de tijd beter te presteren.  Door het bewegen, zoals sporten maar ook wandelen, worden andere hersengebieden actief die de negatieve effecten van de cortisol tegengaan. Vanuit Emergenz. kan bedrijfsmaatschappelijk werk u hier uitstekend over informeren. Wij helpen u om gezond werken in beleid te vatten én te implementeren op de werkvloer.

Traumatische ervaringen verwerken

Iedereen kan een traumatische ervaring meemaken op het werk, maar sommige beroepen hebben er vanuit hun taak veel vaker mee te maken. Denk eens aan ambulancepersoneel, agenten of soldaten. Wanneer mensen na een traumatische ervaring niet goed worden opgevangen, kan zich hierdoor ook stress (en hoge cortisolniveau ’s) gaan ophopen in hun lichaam. Vaak komen de klachten ook dan pas veel later, soms zelfs na jaren. Dit heet PTSS, posttraumatisch stresssyndroom.

Vanuit Emergenz. weten onze experts hoe ze mensen direct na een schokkende gebeurtenis goed kunnen opvangen, waardoor de kans op het ontwikkelen van PTSS kleiner is. Daarnaast bieden we ook nazorg, als hier aanleiding voor is. Bijvoorbeeld vanwege de ernst van de impact op de persoon die de ervaring onderging.

Meer weten? Neem dan contact met ons op!